In Nederland praten we niet graag over geld. Of het nu gaat om een dikke bonus, een slimme investering of een succesvolle onderneming, financieel succes wordt vaak met argwaan bekeken. “Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg,” is een mantra die diep geworteld zit in onze cultuur. Maar waarom eigenlijk? Waarom is het zo moeilijk om trots te zijn op financiële prestaties? En hoe kunnen we die schaamte omzetten in een mindset waarin we succes vieren en elkaar inspireren? In dit artikel duiken we in de Nederlandse geldcultuur, breken we taboes en geven we praktische tips om financieel succes met trots te omarmen.
De Nederlandse geldmindset: Een egalitair dilemma
Nederland staat bekend om zijn egalitaire cultuur. Gelijkheid is een kernwaarde, en dat is prachtig. Het zorgt voor een samenleving waarin iedereen kansen krijgt en niemand snel wordt uitgesloten. Maar deze focus op gelijkheid heeft ook een schaduwkant: het tall poppy syndrome. Dit fenomeen houdt in dat mensen die boven het maaiveld uitsteken – zoals succesvolle ondernemers of mensen met financieel succes – vaak worden bekritiseerd of met afgunst worden bekeken.
Waarom is dat zo? Historisch gezien komt het voort uit onze calvinistische wortels, waarin bescheidenheid en soberheid werden verheerlijkt. Pronken met succes, vooral financieel succes, werd gezien als ongepast. Vandaag de dag zien we dit nog steeds: een buurman die een nieuwe auto koopt, wordt al snel verdacht van “pochen”. Een ondernemer die zijn winst viert, krijgt vaak het label “arrogant”. Maar is dat terecht? En wat missen we door succes te bagatelliseren?
Waarom financieel succes vieren belangrijk is
Financieel succes vieren gaat niet om opscheppen of anderen kleineren. Het gaat om erkenning van harde inzet, slimme keuzes en doorzettingsvermogen. Hier zijn drie redenen waarom we in Nederland meer ruimte moeten maken voor het vieren van financiële prestaties:
- Inspiratie voor anderen: Succesverhalen motiveren. Als we open zijn over hoe we financieel succes hebben bereikt – of het nu gaat om een slimme investering, een goedbetaalde baan of een bloeiende onderneming – inspireren we anderen om ook hun financiële doelen na te jagen.
- Normaliseren van ambitie: Door financieel succes te vieren, laten we zien dat ambitie geen vies woord is. Het is oké om te streven naar meer, om te investeren in jezelf en om risico’s te nemen. Dit kan een cultuurverandering teweegbrengen waarin ondernemerschap en groei worden aangemoedigd.
- Gezonde geldmindset: Schaamte rond geld houdt ons klein. Het maakt ons bang om te praten over salarissen, investeringen of spaardoelen. Door trots te zijn op financiële prestaties, creëren we een open en gezonde relatie met geld, wat leidt tot meer financiële vrijheid en rust.
De prijs van schaamte: Wat het ons kost
Het taboe op het vieren van financieel succes heeft gevolgen. Hier zijn een paar manieren waarop deze mindset ons beperkt:
- Minder ondernemerschap: In landen zoals de Verenigde Staten worden ondernemers zoals Elon Musk of Oprah Winfrey als helden gezien. In Nederland durven veel mensen geen risico’s te nemen uit angst voor kritiek of falen. Dit remt innovatie en economische groei.
- Financiële onwetendheid: Omdat we niet praten over geld, leren we minder van elkaar. Hoe vaak vraag jij een vriend naar hun spaarstrategie of beleggingskeuzes? Door open te zijn, kunnen we waardevolle kennis delen.
- Emotionele stress: Schaamte over succes kan leiden tot ongemak of zelfs schuldgevoel. Dit maakt het moeilijk om te genieten van je prestaties en kan je financiële zelfvertrouwen ondermijnen.
Hoe we de cultuuromslag maken: 5 praktische tips
Het goede nieuws? We kunnen de Nederlandse geldcultuur veranderen, stap voor stap. Hier zijn vijf praktische manieren om van schaamte naar trots te gaan en financieel succes te vieren:
1. Deel je verhaal (op een authentieke manier)
Vertel anderen over je financiële reis, maar doe het met empathie. Deel niet alleen je successen, maar ook de obstakels die je hebt overwonnen. Bijvoorbeeld: “Ik heb jarenlang elke euro omgedraaid om mijn eerste huis te kopen.” Dit maakt je succes menselijk en inspireert anderen zonder opschepperig over te komen.
Actie: Schrijf een LinkedIn-post of blog over een financiële mijlpaal, zoals het aflossen van een schuld of het starten van een side hustle. Focus op de lessen die je hebt geleerd.
2. Omarm een groeimindset
Zie financieel succes niet als een einddoel, maar als een proces. Een groeimindset helpt je om falen en succes te zien als leermomenten. Als je een investering doet die goed uitpakt, vier het dan – niet omdat je “beter” bent, maar omdat je hebt geleerd en gegroeid.
Actie: Maak een lijst van drie financiële prestaties waar je trots op bent, hoe klein ook. Denk aan het sparen van €1000 of het onderhandelen over een salarisverhoging. Reflecteer op wat je daarvan hebt geleerd.
3. Verbind succes met impact
Financieel succes krijgt meer waardering als het gekoppeld is aan een positieve bijdrage. Doneer een deel van je winst aan een goed doel, investeer in duurzame projecten of help een ander met jouw kennis. Dit laat zien dat succes niet alleen om jou draait, maar om het groter geheel.
Actie: Kies een lokaal goed doel of een duurzaam project en doneer een klein deel van je volgende financiële meevaller. Deel dit (bescheiden) op sociale media om anderen te inspireren.
4. Creëer een supportnetwerk
Omring jezelf met mensen die financieel succes waarderen en aanmoedigen. Dit kunnen vrienden zijn die open zijn over geld, een ondernemersnetwerk of een online community zoals Fidende. Samen successen vieren versterkt een positieve mindset.
Actie: Sluit je aan bij een lokale ondernemersvereniging of een online forum over persoonlijke financiën. Deel een succes en vraag anderen naar hun tips.
5. Normaliseer geldgesprekken
Maak praten over geld normaal. Vraag collega’s naar hun onderhandelingstactieken, bespreek spaartips met vrienden of organiseer een “geldavond” waarin je openlijk praat over financiën. Hoe meer we praten, hoe minder taboe het wordt.
Actie: Start een gesprek met een vriend of familielid over een financieel onderwerp, zoals “Hoe budgetteer jij je vakanties?” of “Heb je ooit belegd?”
Inspiratie uit de praktijk: Nederlandse succesverhalen
Laten we kijken naar een paar Nederlandse ondernemers die financieel succes hebben omarmd en anderen hebben geïnspireerd:
- Adyen: Dit Nederlandse fintechbedrijf groeide van een startup naar een wereldspeler. Oprichter Pieter van der Does deelt openlijk hoe hij risico’s nam en leerde van tegenslagen, wat anderen motiveert om te durven ondernemen.
- Tony’s Chocolonely: Dit bedrijf combineert financieel succes met een missie: slaafvrije chocolade. Door hun impact te benadrukken, maken ze succes iets om trots op te zijn.
- Jouw eigen verhaal: Ja, jij! Of je nu €500 hebt gespaard, een lening hebt afgelost of een side hustle hebt gestart, jouw verhaal kan anderen inspireren. Deel het en wees trots.
Conclusie: Tijd voor een nieuwe geldmindset
In Nederland is het tijd om afscheid te nemen van schaamte rond financieel succes. Door open te zijn over onze prestaties, een groeimindset te omarmen en succes te koppelen aan positieve impact, kunnen we een cultuur creëren waarin ondernemerschap en financiële groei worden gevierd. Het begint bij jou: wees trots op je financiële mijlpalen, hoe groot of klein ook, en inspireer anderen om hetzelfde te doen. Samen kunnen we de Nederlandse geldmindset veranderen – van “doe maar normaal” naar “durf te dromen”.
Wat is jouw volgende stap? Deel een financieel succes in de comments of met een vriend en laat zien dat trots oké is. Laten we samen financieel bewustzijn en inspiratie verspreiden!
Geef een reactie